Β1) Τί εἶναι ἡ κατάθλιψη-Τό πνεῦμα τῆς λύπης καί ἡ ἀντιμετώπισή του

  

 ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΙ

 

Β1) ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

Τό πνεῦμα τῆς λύπης καί ἡ ἀντιμετώπισή του

«Ἡ συνεχής προσβολή ἀπό τήν ἁμαρτία», παρατηρεῖ ὁ ἱερός Χρυσόστομος, «διαλύει πολλές φορές τόν τόνο τῶν λογισμῶν, κάνει τόν πνευματικό ἀθλητή νά ἀπαυδήσει καί προξενεῖ τήν λεγόμενη ἀκηδία»⁶⁶. Πράγματι, ὁ διάβολος μέ τά «πυρφόρα βέλη του» μᾶς πειράζει καί προσπαθεῖ εἴτε νά μᾶς κάνει νά συγκατατεθοῦμε στήν ὑποβολή του ἤ νά ἀπαυδήσουμε καί νά πέσουμε στήν λύπη-ἀκηδία λόγῳ τοῦ συνεχοῦς καί ἔντονου πολέμου. Δέν θά πρέπει νά δειλιάσουμε ἀλλά νά ἀντισταθοῦμε.

«Πρῶτα-πρῶτα λοιπὸν», μᾶς διδάσκει ὁ ἀββᾶς Κασσιανός, «ἂς ἀγωνιστοῦμε ἐναντίον τοῦ πνεύματος τῆς λύπης, πού μᾶς φέρνει τὴν ἀπελπισία, ἀπομακρύνοντάς το ἀπὸ τὴν καρδιά μας μὲ τὴν ἐλπίδα στὸν Θεό. Γιατί αὐτὸ τὸ πνεῦμα δὲν ἄφησε τὸν Κάιν νὰ μετανοήσει μετὰ τὴν ἀδελφοκτονία, οὔτε τὸν Ἰούδα μετὰ τὴν προδοσία τοῦ Κυρίου. Ἐκείνην μόνο τὴν λύπη νὰ καλλιεργήσουμε, πού συνίσταται στὴν μετάνοια γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας ἑνωμένη μὲ τὴν ἀγαθὴ ἐλπίδα, καὶ πού μᾶς προετοιμάζει ν' ἀποκτήσουμε τὰ οὐράνια ἀγαθά. Αὐτὴ εἶναι πού μακαρίζεται καὶ ἀπὸ τὸν Χριστὸ μὲ τὸν λόγο, "μακάριοι οἱ πενθοῦντες, κ.λπ." (Μάτθ. 5:4). Αὐτὴ εἶναι πού ἐγκωμιάζεται καὶ ἀπὸ τὸν ἀπόστολο μὲ τὴν φράση, "ἡ κατὰ Θεὸν λύπη μετάνοια εἰς σωτήριαν ἀμεταμέλητον κατεργάζεται" (Β' Κόρ. 7:10).

Αὐτὴ λοιπὸν ἡ σωτήρια λύπη, τρέφοντας τὴν ψυχὴ μὲ τὴν ἐλπίδα πού ἀκολουθεῖ τὴ μετάνοια, εἶναι ἀνάμικτη μὲ χαρά. Γι' αὐτὸ καὶ κάνει τὸν ἄνθρωπο πρόθυμο καὶ ὑπάκουο γιὰ κάθε καλὸ ἔργο, εὐκολοπλησίαστο, πράο, ἀνεξίκακο, ὑπομονετικὸ σὲ κάθε ἀγαθὸ κόπο, ἀφοῦ εἶναι λύπη κατὰ Θεόν. Καὶ μ' αὐτὸ γίνονται πιὰ φανεροὶ οἱ καρποὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὸν ἄνθρωπο, δηλαδὴ ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ εἰρήνη, ἡ μακροθυμία, ἡ ἀγαθότητα, ἡ πίστη, ἡ ἐγκράτεια (βλ. Γαλ. 5:22).

Τῆς ἀντίθετης πάλι λύπης οἱ καρποὶ εἶναι οἱ ἑξῆς: ἡ ἀκηδία, ἡ ἀνυπομονησία, ὁ θυμός, τό μίσος, ἡ ἀντιλογία, ἡ ἀπελπισία, ἡ ὀκνηρία στὴν προσευχὴ καὶ στὴν ψαλμωδία. Αὐτὴν τὴν λύπη πρέπει νὰ ἀποφεύγουμε ὅπως τὴν πορνεία καὶ τὴ φιλαργυρία καὶ τὸν θυμὸ καὶ τὰ ὑπόλοιπα πάθη. Αὐτὴ ἡ λύπη θεραπεύεται μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὴν ψαλμωδία, μὲ τὴν ἐλπίδα στὸν Θεό, μὲ τὴ μελέτη τῶν θείων λόγων καὶ μὲ τὴν ὑπομονὴ στοὺς πειρασμούς.

Γιατί, ἂν δὲν βρεῖ τὸν μοναχὸ ἀσφαλισμένο μ' αὐτὰ τὰ ὅπλα, τὸν κάνει ἄστατο καὶ ὀνειροπόλο καὶ ράθυμο καὶ ἄεργο καὶ τὸν ὁδηγεῖ νὰ ἐπισκέπτεται πολλὰ μοναστήρια· καὶ νὰ μὴ φροντίζει γιὰ τίποτε ἄλλο παρὰ ποῦ γίνονται τραπέζια καὶ συμπόσια. Γιατί ἡ διάνοια αὐτοῦ πού ἔπεσε σὲ ἀκηδία τίποτε ἄλλο δὲν φαντάζεται παρὰ τὶς ὀνειροπολήσεις ὅσων ἀναφέραμε. Ἀπ' αὐτὰ τὸν δεσμεύει καὶ σὲ κοσμικὰ πράγματα. Καὶ τὸν δελεάζει λίγο-λίγο σὲ ἐπιβλαβεῖς ἀσχολίες, ὥσπου νὰ τὸν διώξει κι ἀπ' αὐτὴν τὴν μοναχικὴ ζωή.

Ὁ ἀπόστολος, γνωρίζοντας πόσο βαρειά εἶναι τούτη ἡ ἀρρώστια καὶ θέλοντας νὰ τὴν ξερριζώσει ἀπὸ τὶς ψυχές μας, φανερώνει τὶς αἰτίες ἀπὸ τὶς ὁποῖες γεννιέται καὶ λέει: «Παραγγέλλομεν δὲ εἰς σᾶς, ἀδελφοί, ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, νά κρατᾶτε τὸν ἑαυτό σας σὲ ἀπόσταση ἀπὸ κάθε ἀδελφό, ὁ ὁποῖος συμπεριφέρεται ἄτακτα καὶ δέν πορεύεται σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση, τὴν ὁποία καὶ αὐτοὶ ποὺ ἀτακτοῦν ἔχουν παραλάβει ἀπὸ μᾶς. Σεῖς δὲ οἱ ἴδιοι γνωρίζετε καλά πὼς πρέπει νά μᾶς μιμῆσθε, διότι δὲν φερθήκαμε ποτὲ μὲ ἀταξία ἀνάμεσά σας. Οὔτε καὶ δωρεὰν φάγαμε τὸ ψωμί μας οὔτε καὶ συντηρηθήκαμε ἀπὸ κανέναν, ἀλλὰ προμηθευόμασταν αὐτά ποὺ μᾶς χρειάζονται γιὰ τὴν συντήρησή μας, μὲ κόπο καὶ μόχθο, ἐργαζόμενοι νύκτα καὶ μέρα, γιὰ νά μὴν ἐπιβαρύνουμε κανέναν ἀπὸ σᾶς. Καὶ τοῦτο, ὄχι διότι δέν εἴχαμε ἐξουσία καὶ δικαίωμα νά ζητήσουμε ἀπὸ σᾶς τὰ μέσα τῆς συντηρήσεώς μας, ἀλλὰ γιὰ νά δώσουμε τὸν ἑαυτὸ μας παράδειγμα, ὥστε νά μᾶς μιμεῖστε. Διότι, καὶ ὅταν ἤμασταν μεταξὺ σας, αὐτὴν τὴν ἐντολὴ καὶ νουθεσία σᾶς δίναμε, ὅτι, ἐὰν κανεὶς δέν θέλει να ἐργάζεται, δέν πρέπει οὔτε καὶ νά τρώγει. Σᾶς ὑπενθυμίζουμε πάλι αὐτὴν τὴν ἐντολή, διότι ἀκούμε ὅτι μερικοὶ φέρονται μεταξὺ σας κατὰ τρόπο ἄτακτο, ὅτι δὲν κάμνουν καμμίαν ἐργασία, ἀλλὰ περιεργάζονται τοὺς ἄλλους καὶ τὶς ὑποθέσεις τῶν ἄλλων. Σὲ αὐτοὺς παραγγέλλουμε καὶ τοὺς παρακαλοῦμε, ἐξ ὀνόματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, νὰ ἐργάζονται μὲ ἡσυχία καὶ τρώγουν εἰρηνικοὶ τὸ ψωμί ποὺ θὰ κερδίζουν μὲ τὴν ἐργασία τους»⁶⁷. 

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης 

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Τά πάθη καί ἡ κατάθλιψη - Τί εἶναι καί πῶς θεραπεύονται (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου) - Νέο βιβλίο 

 Σχῆμα 14Χ20.5 ,Σελίδες: 282, Τιμή: 9€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6947612075 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr  

 

66Ἅγ. Ἰωάννου Χρυσοστόμου:TLG, Work #207 55.682.24 to Work #207 55.682.27 :«Ἡ συνεχὴς προσβολὴ τῆς ἁμαρτίας διαλύει πολλάκις τὸν τόνον τῶν λογισμῶν͵ καὶ ἀπαυδῆσαι παρα σκευάζει τὸν ἀθλητὴν͵ καὶ τὴν καλουμένην ἀκηδίαν ἐργάζεται».

67Β' Θεσ. 3, 6-12.Ἡ ἐρμηνευτικὴ ἀπόδοση (ἐκδημοτικισμένη ἀπὸ μᾶς) ἀνήκει στόν Ἰωάννῃ Θ. Κολιτσάρα.

(Ἔχει ληφθεῖ ἀπὸ τὴν ἱστοσελίδα http://www.bibles.gr). Τό κείμενο:"Παραγγέλλομεν δὲ ὑμῖν, ἀδελφοί, ἐν ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, στέλλεσθαι ὑμᾶς ἀπὸ παντὸς ἀδελφοῦ ἀτάκτως περιπατοῦντος καὶ μὴ κατὰ τὴν παράδοσιν ἥν παρέλαβον παρ' ἡμῶν. Αὐτοὶ γὰρ οἴδατε πῶς δεῖ μιμεῖσθαι ἡμᾶς, ὅτι οὐκ ἤτακτησαμεν ἐν ὑμῖν, οὐδὲ δωρεὰν ἄρτον ἔφαγομεν παρὰ τινος, ἂλλ' ἐν κόπῳ καὶ μόχθῳ, νύκταν καὶ ἥμεραν ἐργαζόμενοι, πρὸς τὸ μὴ ἐπιβαρῆσαι τίνα ὑμῶν οὒχ ὅτι οὐκ ἐχομεν ἐξουσίαν, ἂλλ' ἵνα ἑαυτοὺς τύπον δῶμεν ὑμῖν εἰς τὸ μιμεῖσθαι ἡμᾶς. Καὶ γὰρ ὅτε ἦμεν πρὸς ὑμᾶς, τοῦτο παρηγγέλλομεν ὑμῖν, ὅτι εἴτις οὐ θέλει ἐργάζεσθαι, μηδὲ ἐσθιέτω. Ἄκουομεν γὰρ τίνας περιπατούντας ἐν ὑμῖν ἀτάκτως, μηδὲν ἐργαζομένους, ἄλλα περιεργαζομένους· τοῖς δὲ τοιούτοις παραγγέλλομεν καὶ παρακαλοῦμεν διὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα μετὰ ἡσυχίας ἐργαζόμενοι τὸν ἑαυτῶν ἄρτον ἐσθίωσιν".

Τό ὅλο κείμενο τοῦ κεφαλαίου βρίσκεται στό: Μικρός Εὐεργετινός, Ἔκδ. Ἱ. Μ. Παρακλήτου κεφ να΄. Ν΄ ἀντιστεκόμαστε μέ γενναιότητα στήν ἀκηδία καί τήν λύπη πού μᾶς προξενοῦν οἱ δαίμονες, http://www.pigizois.net/I.M.paraklytoy/evergetinos/na_akidia.htm.